11.
Reçetelerin Düzenlenmesi
11.1.
Ayakta veya Evde Tedavilerde Reçetelerin Düzenlenmesi
Ayakta veya evde tedavi sırasında gerekli görülen ilaçlar için sağlık karnelerinde bulunan kendinden
kopyalı reçeteler kullanılacaktır.
11.2.
Yatarak Tedavilerde Reçetelerin Düzenlenmesi
Yatarak tedavilerde hastanede kullanılan ilaçların hastane eczanelerinden temini zorunludur.
Dışardan alınması gereken ilaçlar, hak sahiplerinin sağlık karnelerine,
üzerinde yer alan bilgiler tam ve eksiksiz olarak kendinden kopyalı reçetelere yazılacak, “ECZANEMİZDE
YOKTUR, YATAN HASTA” kaşesi vurularak başhekimlik tarafından onaylanacaktır.
Hastanelerde
bu şekilde düzenlenen reçeteler beş günlük maksimal tedavi dozunu geçemeyecektir. Bilahare ilacın hastane eczanesince
temin edilememesi ve tedavinin devam ettiği durumlarda “doz”
bitiminde yeniden reçete yazılması mümkündür.
Yukarıda belirtilen esaslara göre, hastanelerde yatan
hastalar için düzenlenen reçete muhteviyatı ilaçların, rasyonel kullanımını sağlamak amacıyla,
eczanelerden dönüşümlü olarak temini hususunda, hastaneler, Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti ile
işbirliği yapabilir. Bu uygulamaya ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı, Sağlık
Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Türk Eczacıları Birliği
Merkez Heyeti tarafından müştereken belirlenir.
Yatan hastalar taburcu edilirken idame tedavileri için reçete edilen ilaçlar, SSK hastanelerinin Sağlık
Bakanlığına devri nedeniyle hastane stoklarında kayıtlı ve üzerlerinde “SSK MALIDIR SATILAMAZ”
ibaresi bulunan ilaçlarla sınırlı olmak üzere, hastane eczanesinden verilebilir ve hastanın kurumuna tedavisine
ait diğer işlemlerle birlikte fatura edilir. Bu ilaçlar SSK mensubu hastalara verildiği takdirde provizyon
sistemine girilir. Hasta katılım payı peşin alınan hak sahiplerinden, hastane tarafından tahsil
edilir, maaşından kesilen hak sahipleri için ise kurumlarınca ilgili hastanelere ödenir. Bu uygulamada, Talimatta
belirtilen reçete yazım kuralları ile indirim oranları dikkate alınır.
12. Reçete Yazımı ve İlaç
Kullanım İlkeleri
İlaç kullanımında aşağıda belirtilen konular temel alınacaktır.
Tüm reçetelere mutlaka teşhis yazılacaktır. Ayaktan hastalar için yazılan reçetelerde,
reçeteyi yazan hekimin imza ve kaşesi (kaşede kurumun adı, hekimin uzmanlık dalı ve diploma numarası
mutlaka yer alacaktır.) bulunacak, ayrıca kurum başhekiminin onayı ve mühür aranmayacaktır. Teşhisi
yazılmayan, ilgili hekimin imza ve kaşesi bulunmayan reçeteler resmi ve özel eczaneler tarafından kabul edilmeyecektir.
Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde ihtisas yapan asistanlar, uzman hekimlerin yazması gereken ilaçları
da yazabilir.
Bu Talimat hükümleri gereği sağlık kurulu
raporuna dayalı olarak uzman tabiplerce reçete edilmesi gereken ilaçların yazımı için hastalar birinci
basamak sağlık kuruluşlarından sevk işlemine tabi tutulmaksızın, kurumlarından alacakları
sevkle doğrudan ikinci basamak sağlık kurumlarına başvurabilirler. Ancak bu amaçla yapılan başvurularda,
reçetelere sağlık kurulu raporunda belirtilen ilaçlar dışında başka ilaç yazılmayacaktır.
12.1. Reçetelere
Yazılabilecek İlaç Miktarı
Ayaktan yapılan tedavilerde; aşağıda 12.4 üncü maddede belirtilen durumlar dışında;
reçetelere en fazla dört kalem ve yedi günlük tedavi dozunu aşmayacak şekilde ilaç yazılacaktır. İlacın
yedi günlük tedavi dozunu belirlemek üzere, reçetede mutlak surette günlük kullanım dozu da belirtilecektir. İlacın piyasada bulunan en küçük ambalajı, yedi günlük tedavi dozundan fazla ise, bu ilaç
bir kutu olarak verilecektir. Antibiyotikler
için teşhisi ve gerekçesi reçete üzerinde belirtilmek kaydıyla 10 günlük dozda da yazılabilecektir.
İlaç verilmesinde genel kural en fazla dört kalem ilaç, yedi günlük tedavi dozu ve her kalemden de bir kutu ilacın
hekim tarafından reçeteye yazılmasıdır. Ancak, bir kutu ilacın yedi günlük tedavi dozunu karşılamaması
durumunda gerekli miktardaki ilaç hekim tarafından reçeteye yazılabilecektir.
Örnek
1- Hasta (A) ya yedi günlük tedavi süresi için orijinal ambalajında 20 adet draje bulunan bir antibiyotik yazılmış
olsun. Günde 12 saat ara ile toplam 2 adet kullanılması öngörülen bu ilaç yedi günlük tedavi dozunu karşılayacağından
reçeteye ancak bir kutu yazılabilecektir.
Örnek 2- Hasta (B)
ye hekim tarafından orijinal ambalajı 100 cc.lik süspansiyon şeklinde olan ve günde 6 saat ara ile 5 cc üzerinden
4 kez alınması uygun görülen yedi günlük antibiyotik tedavisi önerilmiş olsun. Bu durumda bir kutu yedi günü
karşıladığına göre, bir haftalık tedavi dozunu sağlamak için hekim tarafından reçeteye
bu ilaçtan en fazla 2 kutu yazılabilecektir.
Örnek
3- Hasta (C) ye orijinal ambalajında 16 adet kapsül bulunan ve günde 8 saat ara ile 3 adet kullanılması uygun
görülen (500) mg’lik antibiyotik yazılmış olsun. Hekim tarafından yedi günlük tedavi süresi öngörülmüş
olduğu takdirde hastanın reçetesine bu ilaçtan en fazla 2 kutu yazılabilecektir.
Sağlık kurumu ve kuruluş tabiplerince hasta reçeteleri bu esaslara uygun olarak düzenlenecektir.
a)
Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar (EK–2) listesinde yer almamakla birlikte, uzun süreli
kullanımı sağlık kurulu raporuyla tevsik edilen ilaçlarda (hasta katılım payı maaşlardan
kesilmek kaydıyla),
b)
Menopoz ve disfonksiyonel uterin kanamalarda rapor aranmaksızın,
en fazla üç aylık tedavi dozu yazılabilir.
a) Yanık tedavilerinde kullanılan
ilaçlarda ve yalnız dermatoloji uzmanlarınca reçetelenebilen oral retinoidlerde (izotretionin, asitretin),
b) Ameliyat
sonrasında taburcu edilen hastaların idame tedavisi için düzenlenen reçetelerde,
en fazla bir aylık dozda yazılabilecektir.
Yatarak tedavi edilen hastalar için gerekli olan ve hastane eczanesinde bulunmayan ilaçlar en fazla
beş günlük tedavi dozunu geçmeyecek şekilde reçeteye yazılabilecektir. Bu reçetelerde mutlak surette günlük
tedavi dozu da yazılacak, beş günlük tedavi dozunu aşan ilaç eczane tarafından kesinlikle verilmeyecektir.
Ancak, sağlık kurumlarında uzun süre yatarak tedavi gören tüberküloz hastalarına, kullanım dozu belgelenmek
kaydıyla l aylık miktarda tüberküloz ilaçları yazılabilecektir.
12.2. Bu Talimata ekli Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesi (EK–2)’de
yer alan hastalıklarda kullanılacak ilaçlar sağlık kurulu raporuna istinaden en fazla 3 aylık miktarda
yazılabilecektir.
Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesinde (EK–2) bulunan hastalıklarda
rapora istinaden bir reçetede 4 kalem sınırlaması bulunmamaktadır.
a) Hasta
Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesinde (EK–2) yer
alan ilaçlar, sağlık kurulu raporuna dayanılarak reçete tekrarında
tüm tabiplerce de yazılabilecektir.
b) Ayaktan
yapılan I.V.P. ve HSG tetkiklerinde kullanılacak noniyonik radyoopak
maddelerden 50 ml.lik bir kutu kullanılması halinde yalnızca ilgili hekimce reçete düzenlenecek, reçeteye radyoopak
madde ve yapılacak tetkikin ne olduğu açıkça yazılacaktır. 50 ml.yi aşan dozda noniyonik radyoopak
madde kullanılması halinde ise ayrıca kullanılma gerekçesi reçeteye yazılacaktır.
c) Ayaktan
yapılacak radyolojik tetkikler için kullanılacak tüm iyonik ve noniyonik radyoopak maddelerden katkı payı
alınmayacaktır. Reçeteye hastalığın teşhisi, ilgili tabibce yazılıp imzalanacaktır.
Tedavi için yurtdışından getirtilecek ilaçlar, reçeteye 3 aylık doza kadar yazılabilecektir.
Onkoloji ilaçları en fazla 6 kürlük dozda getirtilebilecektir.
12.3. Hastanede
Yatan Hastalarda Kullanılabilecek İlaçlar
Bu Talimata ekli (EK–2/B) sayılı listede yazılan anestezikler ve ilaçların
bedelleri, sadece hastanede yatan hastalarda ve/veya tedavisi klinik şartlarında yapılabilen hastalarda kullanımı
halinde ödenecektir.
Listede yer alan ilaçların kullanımı için reçeteler bu Talimatın 11.2 nci bölümündeki esas ve usullere
uyularak düzenlenecektir. Bu ilaçların ayakta tedavilerde reçetelere yazılması durumunda saymanlıklarca
ödeme yapılmayacaktır.
Sağlık kurulu raporu ile tevsik edilen ve sürekli periton diyalizi tedavisinde kullanılması
zorunlu görülen diyaliz solüsyonu ile sarf malzemeleri ayakta tedavide de yazılabilir.
12.4.
Ayakta Tedavide Kullanımı Sağlık Kurulu Raporuna Bağlı
İlaçlar
Bu Talimata ekli (EK–2/C) sayılı listede yer alan ilaçların, ayakta tedavilerde
kullanımı durumunda reçetelere yazımı sağlık kurulu raporuna bağlıdır. Bu sağlık
kurulu raporu, hastanın adı,
teşhis (kısaltma yapılmadan), etken madde adı ve dozu, uygulama planı ve süresi ile hastayı
tedavi eden birimin ve uzman hekimin adını da ayrıca kapsar. Preparatın maksimum dozu belirtilerek maksimum
dozu aşmamak kaydıyla düzenlenen rapor tedavi süresi boyunca geçerlidir. Bu süre her hal ve takdirde iki yılı
geçemez.
Yukarıda belirtilen listede yer almakla birlikte (EK–2) sayılı Hasta Katılım Payından
Muaf İlaçlar Listesinde yer almayan ilaçlardan hasta katılım payı alınacak, (EK–2) liste kapsamında
olanlardan ise sağlık kurulu raporunda belirtilmesi kaydıyla hasta katılım payı alınmayacaktır.
12.5.
Bedeli Ödenecek İlaçlar
Kurum ve kuruluşlarca bedeli ödenecek olan ilaçlar bu Talimata ekli Bedeli Ödenecek İlaçlar
Listesinde (EK–2/D) belirtilmiştir. Bu listede ticari isimleri ve barkot numaraları ile birlikte yer alan
ilaçlar dışındakilerin bedelleri, reçeteye yazılsa dahi kurumlarca hiçbir şekilde ödenmeyecektir.
Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesinde (EK–2/D) yer alacak veya bu listeden çıkarılacak
ilaçların tespitine ilişkin değerlendirmeler, 14.02.2004 tarih ve 25373 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,
06.02.2004 tarih ve 2004/6781 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile oluşturulan “Geri Ödeme Komisyonu”
tarafından yapılır.
12.6.
İntravenöz İlaç Tedavisi
Üniversite Hastaneleri ve Eğitim Hastaneleri ile Sağlık Bakanlığınca uygun
görülen Devlet Hastanelerinde ve Özel Hastanelerde kanser, kan ürünleri ile kronik osteomiyelit, infektif endokardit, damar
yoluyla antibiyotik tedavisi gerektiren hastalıklarda, hastanın hastaneye yatışı yapılmadan
intravenöz tedavi/kemoterapi uygulanabilir. Bu uygulama için tedavide kullanılacak ilaçlar ve sarf malzemeleri tedaviyi
yapan sağlık kurumu tarafından temin edilmesi halinde ilgili kuruma fatura edilir
ve Provizyon sistemine girilir.
Kronik intravenöz ilaç tedavisi ve kemoterapi uygulamaları
sonucunda hasta adına düzenlenecek faturaya, hastalığın adını, uygulanan tedavi planını,
verilen ilacın günlük dozunu ve miktarını belirten ve ilgili uzman tabibin imzası ile başhekimin
onayını içeren kemoterapi tedavi planı eklenmesi gerekmektedir.
12.7.
Bazı Özel Hastalıklara ve İlaç kullanımına İlişkin
Düzenlemeler
12.7.1.
Altın Preparatları, Biyolojik Ajanlar, Leflunomid Kullanım İlkeleri:
a)
Altın preparatları kullanımından önce diğer antiromatizmal ilaçlar ile tedavi yapılacaktır.
Bu tedaviye cevap alınamaması durumunda ve tedavinin devamı gerektiğinde; yapılan tedaviden alınan
sonuçlar, tedavinin ne kadar süredir devam ettiği, ilacın adı, dozu ve kullanım süresi ile ayrıntılı
tedavi şemasını belirten sağlık kurulu raporu düzenlenecektir.
b)
Romatolojide biyolojik ajanlardan Anti TNF İlaçların (İnfliksimab, Etanarsept, Adalimumab gibi) kullanım
ilkeleri;
— En az 2 farklı hastalık modifiye edici antiromatizmal ilacı, en az 3er ay olmak
üzere kullanmış olmasına rağmen hastalık aktivitesinin kontrol altına alınamadığı
(Hastalık Aktivite Skoru DAS 28 > 5.1) veya yan etki nedeniyle bu ilaçların kullanılamadığı
resmi sağlık kurulu raporunda belirtilen romatoid artritli hastalarda,
— Biri maximum doz indometazin olmak üzere en az 2 nonsteroid antiinflamatuar ilacı maximum
dozunda kullanmasına rağmen yeterli cevap alınamayan veya yan etkileri nedeniyle bu ilaçların kullanılamadığı
aksiyel tutulumlu ankilozan spondilitli hastalarda, sulfasalazin veya metotreksat kullanılmasına rağmen cevap
alınamayan veya yan etkileri nedeniyle bu ilaçların kullanılamadığı periferik eklem tutulumlu
ankilozan spondilitli hastalarda (Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite
İndeksi BASDAİ > 4, Visual Analog Skoru VAS 0-10cm) ,
— Hastalık modifiye edici ajanlardan en az ikisi (tek tek veya kombinasyon şeklinde)
standart dozda en az altı ay kullanılmışsa ve yanıt alınmamışsa (bir ay arayla yapılmış
iki ayrı muayenede en az üç hassas eklem ve en az üç şiş eklem olması) veya toksisiteden dolayı altı
aydan daha kısa sürede yukarıdaki ilaçlar kesilmek zorunda kalmışsa psöriatik artrit tedavisinde,
Anti TNF ilaçlar kullanılabilecektir.
c) Yukarıda
a ve b maddesinde belirtilen ilaçlar;
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Erişkin ve Pediyatrik
Romatoloji, İmmunoloji Uzman tabiplerinin en az birinin bulunduğu Üniversite hastaneleri ile Eğitim ve araştırma
hastanelerinde ve Immunoloji ve/veya Romatoloji uzman tabibinin bulunduğu Resmi sağlık kurumlarında düzenlenecek
sağlık kurulu raporuna dayanılarak, bu uzman tabiplerden biri
tarafından reçete edilebilecektir.
Intravenöz formları, mutlaka ilacın başlandığı
Üniversite hastaneleri ile Eğitim ve araştırma hastanelerinde veya İmmunoloji ve/veya Romatoloji uzman
tabibinin bulunduğu resmi sağlık tesisinde uygulanacaktır.
Subkütan formlarının ilk dozları ilacın
başlandığı Üniversite hastaneleri ile Eğitim ve araştırma hastanelerinde veya İmmunoloji
ve/veya Romatoloji uzman tabibinin bulunduğu resmi sağlık tesisinde tabip gözetiminde yapılacak, uygun
enjeksiyon tekniği konusunda hastaya veya hasta yakınına eğitim verildikten sonra ilgili uzman tabip uygun
gördüğü taktirde hastane dışında uygulanmak üzere iki aylık dozlar halinde reçete edilebilecektir.
Hastalar üç ayda bir Üniversite hastaneleri ile Eğitim
ve araştırma hastanelerinde veya Immunoloji ve/veya Romatoloji uzman tabibinin bulunduğu resmi sağlık
tesisinde muayene edilecek, ilk ilaç etkinliği üç ay sonunda değerlendirilecek, yeterli cevap alınamamışsa
(Romatoid Artrit için, DAS 28’de 0.6 puandan, Ankilozan Spondilit için, BASDAİ’de 2 birimden daha az düzelme
olması, psöriatik artrit için, psöriatik artrit yanıt kriterlerine “PSARC” göre yanıt alınamaması
durumunda) ilaca devam edilmeyecektir.
d) Psoriyazis Vulgariste Üniversite hastaneleri ve Eğitim
ve Araştırma hastanelerinde Cilt Hastalıkları Uzman Tabibinin yer aldığı diğer hastalık
modifiye edici ilaçlara dirençli olduğunu, kullanılacak ilacın miktar ve süresini belirten sağlık
kurulu raporuna dayanılarak Cilt Hastalıkları Uzman Tabiplerince yazılabilecektir.
e)
Crohn hastalığında; diğer tedavilere cevap vermeyen fistülize vakalarda hastalığın teşhis,
kullanılan ilacın ismi, günlük kullanım dozu ve kullanım süresini belirten İç hastalıkları
ve Genel cerrahi, uzmanlarının bulunduğu sağlık kurulu raporuna dayanılarak sağlık
tesislerinde klinik koşullarda uygulanacaktır. Bu grup ilaçlar sağlık kurulu raporuna dayanılarak
iç hastalıkları, genel cerrahi uzmanlarınca reçete edilir.
f)
Leflunomid Kullanım İlkeleri;
Diğer hastalık modifiye edici ilaçlarla kontrol altına alınamadığı
veya bu ilaçlara kontrendikasyonu olduğu belgelenmiş romatoid artritli hastalarda iç hastalıkları, romatoloji,
immünoloji veya fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekimlerinden birinin yer aldığı sağlık kurulu
raporu ile verilebilir. Tedavinin devamında reçete bu uzman hekimler tarafından düzenlenir. Raporda tedavinin ne
kadar süredir devam edeceği, ilacın adı, dozu ve kullanım süresi ile ayrıntılı tedavi şemasını
belirtilecektir.
12.7.2. Antidepresanlar ve Antipsikotiklerin
Kullanım İlkeleri
a) Trisiklik ve Tetrasiklik antidepresanlar tüm hekimlerce yazılabilir.
Yeni nesil (SSRI, SNRI, RIMA, NASSA gibi gruplara giren)
Antidepresanlar, Psikiyatri (Erişkin ve Çocuk) veya Nöroloji(Erişkin ve Çocuk) uzman hekimleri tarafından yazılacaktır.
Resmi kurumların sağlık tesislerinde, en
az bir psikiyatri veya nöroloji uzman hekiminin yer aldığı resmi sağlık kurulu raporuna dayanılarak,
diğer hekimler tarafından da yazılabilecektir.
b)
Yeni Nesil (Atipik) Antipsikotiklerin (Klozapin, Olanzapin, Risperidon, Amisülpirid, Ketiapin,Ziprosidon) oral formları
Psikiyatri(Erişkin ve Çocuk) veya Nöroloji(Erişkin ve Çocuk) uzman hekimlerince, paranteral formları ise yalnızca
Psikiyatri(Erişkin ve Çocuk) uzmanlarınca yazılır.
Yeni Nesil (Atipik) Antipsikotikler, en az bir Psikiyatri(Erişkin ve Çocuk) veya Nöroloji(Erişkin
ve Çocuk) uzman hekiminin yer aldığı sağlık kurulu raporuna dayanılarak, diğer hekimler
tarafından da yazılabilir.
Yeni Nesil (Atipik) Antipsikotikler dışındaki antipsikotik ilaçlar diğer
hekimlerce de yukarıdaki kısıtlamalar olmaksızın yazılabilir.
Acil hallerde paranteral formları tek doz olarak diğer hekimlerce klinik şartlarda
kullanılabilir.
Psikiyatri kliniği dışında yatan hastalara, klinikte tedavi eden tabiplerce
başlanmış olan antidepresan ilaçlar, tedavinin idamesi için, psikiyatri dışındaki diğer
uzman tabipler tarafından da hasta taburcu olduğu tarihten itibaren en fazla iki aylık dozda reçete edilebilecektir.
Tedavinin iki aydan daha uzun devamı gerektiğinde mutlaka psikiyatri veya nöroloji uzman tabipleri tarafından
yazılacaktır.
Demansta, atipik antipsikotik
ilaçlar, psikiyatri, nöroloji veya geriatri uzman hekimi tarafından veya bu hekimlerden birinin bulunduğu resmi
sağlık kurulu raporuna dayanılarak diğer hekimlerce yazılacaktır.
c)
Antidepresanlar ve Antipsikotikler için düzenlenecek raporda, hastanın tedavisinde kullanılacak ilaç veya ilaçların;
etken madde ismi, günlük kullanım dozu, ilacın kullanılacağı süre belirtilecektir. Bu süre bir yılı
aşamayacaktır.
12.7.3.
Aşı Uygulaması
Hayati önemi haiz olan botulismus serumu vb. zehirlenmelerde kullanılan antidotlar (panzehirler)
hekim tarafından hastanın reçetesine yazıldığında, sağlık kurulu raporu aranmaksızın,
bedellerinin tamamı hastanın kurumunca ödenecektir.
Böbrek yetmezliği, kistik fibrozis, KOAH, kanser, HIV/AIDS enfeksiyonu, splenektomi olanlar ve immünsüpresif
tedavi alan, bağışıklık durumu olumsuz etkilendiği için enfeksiyon hastalıklarının
daha ağır seyrettiği yüksek riskli kişilerin bu durumlarını belgeleyen sağlık kurulu
raporu bulunması halinde reçete edilen aşıların (Sağlık Bakanlığı Genişletilmiş
Bağışıklama Programı kapsamına dahil olan; kızamık, difteri, boğmaca, tetanoz,
hepatit B, polio ve BCG aşıları hariç (MMR ve HİB, Sağlık Bakanlığı tarafından
kapsama dahil edildiğinde hariç tutulacak) bedeli kurumunca ödenir.
Bronşiyal astma, allerjik rinit, allerjik konjoktivit
ve benzeri atopik (akar) duyarlılığı olan hastaların tedavisinde kullanılması sağlık
kurulu raporuyla belgelendirilen ve İmmünoloji, Çocuk hastalıkları, Kulak Burun Boğaz, Göz hastalıkları
veya Göğüs Hastalıkları Uzman Tabiblerinden birinin bulunduğu sağlık kurulu raporu ile belgelendirilen
hastalara bu uzmanlar ve bunların bulunmadığı yerlerde Dahiliye ve Aile hekimi uzman tabiplerince reçetelenen
enjektabl yolla alınan allerji aşısı bedeli, hasta katılım payı ilgililerce karşılanmak
kaydıyla ödenir.
Medikal tedavi ve izlemin 3 ay yapılması sonrası laboratuar testlerine göre aşı
uygulaması tam teşekküllü resmi sağlık tesisinde ve öncelikle hastayı allerji yönünden izleyen uzman
tabibin kontrol ve sorumluluğunda, bu tabibin bulunmaması durumunda yukarıda belirtilen branş uzmanlarından
biri tarafından yapılacaktır.
Tedavi 5 yılı geçemez.
Arı Venomları sağlık kurulu raporu ile tüm hekimlerce reçete edilebilir.
Grip aşıları için;
- 65 yaş ve üzerindeki kişiler ile yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişilerin durumlarını
belgelendirmeleri halinde sağlık kurulu raporu aranmaksızın,
- Astım dahil kronik pulmoner ve kardiyovasküler sistem hastalığı olan erişkin ve
çocuklar, diabetes mellitus dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, renal disfonksiyonu, hemoglobinopatisi
veya immunosupresif olan erişkin ve çocuklar ile 6 ay–18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin tedavisi
alan çocuk ve adölesanların hastalıklarını belirten heyet raporuna istinaden,
Tüm hekimlerce reçete edildiğinde
aşıların bedelleri kurumlarınca yılda bir defaya mahsus olmak üzere ödenir.
Pnömokok aşısı 2 yaş üstü çocuklarda ve erişkinlerde
Astım dahil kronik pulmoner ve kardiyovasküler sistem hastalığı olan erişkin ve çocuklar, diabetes
mellitus dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, renal disfonksiyonu, hemoglobinopatisi veya immunosupresif
olan erişkin ve çocuklar ile 6 ay–18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve
adölesanların hastalıklarını belirten heyet raporuna istinaden tüm hekimlerce reçete edildiğinde
aşıların bedelleri kurumlarınca 5 yılda bir ödenir.
Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan aşı bedelleri ödenmeyecektir.
Sağlık Bakanlığı, UNICEF ile yapacağı protokol kapsamında aşı
ve serum temin edebilir, bu aşı ve serumları ücretsiz olarak halka
uygular.
12.7.4.
Botulismus Antitoksini
Botulismus zehirlenmelerinde botulismus antitoksini aşağıda belirtilen kurallara göre kullanılacaktır.
a) Botulismus
hastalığının tedavisine başlamadaki gecikmenin hayati tehlike doğurabileceği göz önüne
alınarak elde mevcut belgelerle sağlık tesisince ilacın temini işlemlerine başlanacaktır.
b) Botulismus
hastalığının tedavisinde botulismus antitoksini için belirlenen maksimum tedavi dozu (literatürde belirtilen
doz) 250 ml lik serumlardan 2 adettir.
Tedavi için 2 kutuyu aşan miktarda serum gerektiğinde hasta adına sağlık kurulu
raporu düzenlenecek ve raporda kullanılacak ilacın tedavi süresi ve dozu belirtilmiş olacaktır.
Botulismus antitoksini uzman hekimlerce reçete edilecektir.
12.7.5. Botulismus
Toksini Tip A
a) Botulismus toksini, ancak organik nedenleri ekarte
edilmiş ve tıbbi tedaviye cevap vermeyen vakalarda, bu durumu belirten ve kullanılacak ilacın dozuyla,
kullanım süresini içeren sağlık kurulu raporuna dayanılarak;
- Göz adelesi fonksiyon felçleri bozuklukları
- Blefarospazm
- Hemifasiyal spazm
- Servikal distoni (spazmodik tortikollis)
- EMG esnasında uygulanacak fokal distoni
- Erişkinler de inme sonrası gözlenen fokal spastisite
Vakalarında yalnızca üniversite hastaneleri ile eğitim ve araştırma hastanelerinde
kullanılabilecektir.
Reçeteler uygulamayı yapacak göz hastalıkları, nöroloji veya fizik tedavi ve rehabilitasyon
uzman hekimleri tarafından düzenlenecektir.
b) Pediyatrik Serebral
Palside Botulismus Toksini Kullanımı
-
Yalnızca eğitim ve araştırma
hastanelerinde olmak şartıyla,
-
10 yaşa kadar sistemik hastalığı,
kemiksel deformite, kanama diyatezi, fikst kontroktür olmayan hastalarda en fazla iki adaleye uygulanmak üzere,
-
Ortopedi, fizik tedavi ve rehabilitasyon veya çocuk
hastalıkları uzmanı hekimlerinin katılımıyla oluşturulacak sağlık kurulu raporuna
dayanılarak,
-
Tedaviden yarar görüp tekrarı düşünülen
hastalarda 6 ay sonra yeni bir rapor düzenlenerek en fazla iki uygulama,
-
Tek seansta Botox için toplam 300 üniteyi, Dysport
için 1000 üniteyi aşmamak üzere,
yapılacaktır.
12.7.6. Büyüme Hormonu Kullanım
Esasları
Büyüme hormonu ile tedaviye başlanabilmesi çocuk endokrinoloji/ endokrinoloji dallarından
veya bu dalın uzmanları bulunan hastanelerin ilgili bölümlerinden alınacak sağlık kurulu raporuna
bağlıdır. Bu sağlık kurulu raporu, hastanın –hastalığın adı, ilacın
adı ve dozu, uygulama planı ve süresi ile hastayı tedavi eden birimin ve uzman hekimin adını da ayrıca
kapsar. Bu sağlık kurulu raporu, en fazla bir yıl süreyle geçerli olacak hastanın yaşı ve fiziki
boy uzunluğu bu rapora yazılacaktır.
İlaçlar ilgili uzman hekim (Endokrinoloji/çocuk endokrinoloji) tarafından günlük doz miktarı
ve bir kutunun kaç günlük doza tekabül ettiği belirtilmek suretiyle en fazla 3 er aylık dozlar halinde reçeteye
yazılır ve yazılan ilaç miktarı doktorun ismi, diploma numarası ve imzası ile birlikte sağlık
karnesine işlenir ve sağlık karnesinin ilgili sayfasının bir fotokopisi ödeme evrakına eklenir.
A) Çocuklarda;
Tedaviye başlanabilmesi için hastanın ilgili uzman hekim tarafından en az 6 ay süreyle
büyüme hızı izlendikten sonra; büyümeyi etkileyen sistematik bir hastalığı veya beslenme bozukluğu
olmayan hastalarda;
1- Yıllık büyüme hızı;
- 0-4 yaş 6 cm.nin altında,
- 4 yaş üzeri 4, 5 cm.nin altında,
- Puberte de; izleme süresi ve büyüme hızı hastanın diğer bulgularına
göre endokrinoloji/ çocuk endokrinoloji uzman hekimince değerlendirilmesi;
2- Kemik yaşı;
- Puberte öncesi için kronolojik yaşa göre en az 2 yıl geri olması,
- Pubertal dönem için sadece epifizlerin açık olması,
(Puberte
Kıstasları: Erkeklerde gonadarj (testis hacimlerinin) 4 ml. ve üzerine çıkması, kızlarda T2 düzeyinde
telarşın olması, kızlarda kemik yaşının 8'in, erkeklerde 10'un üzerine çıkması,
pubertenin başlangıcı olarak kabul edilecektir.)
3- Ötiroid hastalarda uygulanan büyüme hormonu uyarı testlerinden en az ikisine (laboratuarın
kriterlerine göre) yetersiz yanıt alınarak izole büyüme hormonu eksikliği veya büyüme hormonunun diğer
hipofiz hormonlarının eksikliği ile birlikte olması (hipopitüitarizm) tanılarının konması;
Hastanın yaş grubu ve pubertal bulguları
gerektiriyorsa büyüme hormonu testleri yapılmadan mutlaka priming yapılmalıdır.
4- Boy sapması patolojik olan (yani -2, 5 SD den daha kötü), yıllık uzama hızı
yetersiz olan, kemik yaşı takvim yaşına göre 2 yıldan daha fazla geri olan, ancak yapılan 2
farmakolojik uyarı testine yeterli yanıt alınan hastalara uyku esnasında büyüme hormonu profili çıkartılmalı
ve hastada büyüme hormonu eksikliği olmamasına rağmen eğer büyüme hormonu salınımında bir
bozukluk söz konusu ise, yani nörosekretuar disfonksiyon söz konusu ise ya da; hastada biyoinaktif büyüme hormonu saptanmış
ise (IGF 1 testi ile);
Bu hususların düzenlenecek sağlık kurulu raporu ile tevsik edilmesi halinde hastaya
büyüme hormonu tedavisi uygulanacaktır.
Büyüme hormonu ile tedavisine başlanan hastalar endokrinoloji/ çocuk endokrinoloji hekimi tarafından
en az 6 aylık sürelerle izlenerek, radyolojik olarak epifiz hatlarının açık olduğunun gösterilmesi
kaydıyla hedeflenen yaş grubu ortalama boy sıkalasına göre 25 percentile ulaşana kadar durum her
yıl sağlık kurulu raporu ile tevsik edilecektir.
Sonlandırma Kıstasları:
1) Epifiz hattı kapandığında,
2) Yıllık büyüme hızı 5 cm. ve altında olduğunda,
3) Boy uzunluğu kızlarda 155 cm.ye erkeklerde 165 cm.ye ulaştığında,
tedavi sonlandırılacaktır.
4) Tedavi esnasında boy 25. percentile ulaştığında tedavi sonlandırılacaktır.
B) Erişkinlerde;
1) Epifiz hatları açık olan erişkin yaştaki
hastaların büyüme hormonu kullanım esasları, çocuk yaş grubu ile aynıdır.
2) Epifiz hatları kapalı olan hastalarda:
a) Çocukluk yaş grubunda
büyüme hormonu eksikliği tanısı konulup, büyüme hormonu tedavisi verilen ve epifizleri kapandığı
için tedavisi kesilen hastalarda tekrarlanan iki adet büyüme hormonu uyarı testine yetersiz yanıt alınmışsa(kontrendikasyon
yoksa testlerden biri İnsülin Tolerans Testi olarak tercih edilmelidir.) erişkin dozda büyüme hormonu tedavisi başlanabilir.
b) Erişkin yaş grubunda hipotalamohipofizer hastalıklara bağlı büyüme hormonu eksikliği
düşünülen hastalarda, 2 adet büyüme hormonu uyarı testine yetersiz yanıt alınmışsa(kontrendikasyon
yoksa testlerden biri İnsülin Tolerans Testi olarak tercih edilmelidir.) erişkin dozda büyüme hormonu tedavisi başlanabilir
3) Hipofiz hormonlarından(Prolaktin
ve büyüme hormonu dışında) bir veya daha fazla ek ön hipofiz hormonu eksikliği varsa, bir adet büyüme
hormonu uyarı testi (kontrendikasyon yoksa İnsülin Tolerans Testi tercih edilmelidir.) tanı için yeterlidir.
4) İnsülin tolerans
testine göre büyüme hormonu eksikliği tanısı için pik büyüme hormonu cevabının 3mcg/L’den küçük
olması gereklidir.
5) Büyüme hormonu, büyüme hormonu tedavisine karar
verilen hastalara, Üniversite Hastanesi ve Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin Endokrinoloji Bölümleri ile Endokrinoloji
kliniği olan ihtisas hastanelerince hazırlanan resmi sağlık kurulu raporuna dayanılarak başlanabilecektir.
Rapora hastanın tanı ve tedavi şeması ile ilgili ayrıntılı bilgi yazılacaktır.
Bu rapor en fazla bir yıl süreyle geçerli olacaktır.
6) Reçeteler
Erişkin Endokrinoloji uzman tabibince yazılacaktır.
12.7.7. Düşük Molekül Ağırlıklı
Heparinlerin Kullanım İlkeleri
Bu ilaçlar rapor aranmaksızın uzman hekimler tarafından yazılabilecektir. Hastalığın
tanısı, günlük dozu, kullanılacak ilaç miktarını ve süresini gösteren sağlık kurumlarınca
düzenlenen sağlık kurulu raporuna dayanılarak diğer hekimlerce de yazılabilecektir.
Hastanede yatan hastalarda ve acil müdahale gerektiren durumlarda acil servislerde rapor aranmaksızın
bu ilaçlar diğer hekimlerce de yazılabilecektir.
12.7.8. Enteral ve Paranteral Beslenme Ürünleri Verilme İlkeleri
Enteral beslenme ürünleri, normal çocuk beslenmesinde kullanılanlar hariç olmak üzere ayaktan tedavide
malnütrisyonu olan veya oral beslenemeyen ancak enteral beslenmesi gereken tüm hastalara sağlık kurulu raporuyla,
kullanılabilir.
Raporda, hastalığın tanısı, kullanılacak beslenme ürününün jenerik ismi, günlük kalori
ihtiyacı ve buna göre belirlenen günlük kullanım miktarı açıkça yazılıp, reçeteye en fazla üçer
aylık dozda yazılacaktır.
Malnütrisyon tanımı açısından;
-Son 3 ayda ağırlığında % 10 ve daha fazla kilo kaybı veya
-Kan albümin seviyesi 2.5 gram/desilitrenin altında olanlar kabul edilecektir.
Parenteral beslenme ürünleri yatan hastalar dışında resmi sağlık tesislerinde düzenlenmiş
sağlık kurulu raporu ile oral veya tüple beslenemeyen hastalara verilebilir.
Bu raporlarda kullanım süresi belirtilecek, ancak rapor en fazla 2 yıl süreli olabilecektir.
12.7.9. Eritropoietin Alfa-Beta, Darbepoetin ve Sevelamer Kullanım İlkeleri
a) Eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin içeren ilaçların kronik böbrek yetmezliği tedavisi gören hastalara
kullanımı ve reçeteye yazımı aşağıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır.
Eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin ile tedaviye başlamadan önce; hastanın ferritin ve/ veya transferrin
saturasyonu (TSAT) değerlerine bakılacaktır. Bu değerler TSAT < %20 ve/ veya ferritin <100 µg/ L
ise hastaya öncelikle oral veya intravenöz demir tedavisine başlanacaktır. TSAT ≥ %20 ve/ veya ferritin ≥ 100 µg /L olduğunda hemoglobin değeri 10 (on) gr/dl altında
ise eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin tedavisine başlanabilir. Hedef hemoglobin değeri 11-12 gr/dl arasıdır.
Hemoglobin değeri 11 (onbir) gr/dl'ye ulaşıncaya kadar eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin ile tedaviye
devam edilecek ve Hb seviyesini 11-12 gr/dl arasında tutabilmek için idame dozda tedaviye devam edilecektir. Hb seviyesi
12 (oniki) gr/dl'yi aşınca tedavi kesilecektir. Hasta Hb seviyesi için takibe alınacak ve Hb seviyesi 11-12
gr/dl’nin arasına gelince hastaya idame dozda tedaviye tekrar başlanabilecektir. İdame tedavi sırasında
ve/veya tedaviye yeniden başlandığında TSAT >%20 ve/veya ferritin >100 µg/ L olacaktır. Bu
değerlere 2 ayda bir bakılacak ve sonuç belgesi reçeteye eklenecektir. Eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin, sağlık
kurulu raporu ile ilgili uzman veya diyaliz sertifikalı hekimlerce yazılabilir.
Eritropoietin alfa-beta ile tedaviye başlangıç dozu 50- 150 IU/ kg/ hafta ve idame dozu 25-
75 IU/ kg/ haftadır. Darbepoetin ile tedaviye başlama dozu 0.25-0.75 mcg/kg/hafta ve idame dozu 0.13-0.35 mcg/kg/haftadır.
b) Eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin içeren ilaçların kronik böbrek yetmezliğinin dışında
kullanımı;
Eritropoietin türevlerini ve darbepoetin içeren ilaçların kronik böbrek yetmezliği dışında
kullanımında Sağlık Bakanlığınca belirlenen endikasyonlara ve kurallara uyulacaktır.
Yeni doğanda eritropoietin kullanımı: Doğum ağırlığı 1500
gr.’ın altında veya 32 gebelik haftasından önce doğan bebeklere 200 İU/ kg / hafta 3 kez 6
hafta süre ile uygulanabilir.
Bir defada en fazla iki aylık ilaç verilebilecektir. Sağlık kurulu raporlarında
ilacın adı, kullanım dozu ve süresi belirtilecektir. Eritropoietin alfa-beta ve darbepoetin endikasyon muadili
olarak birbirlerinin yerine kullanılabilirler.
c) Sevelamer ile tedaviye
başlamak için diğer fosfor düşürücü ilaçların 3 ay süreyle kullanılmış olması gerekmektedir.
Bu süre sonunda kalsiyum ve fosfor çarpımı 72 ve üzerinde olan son dönem böbrek yetmezlikli hastalara sağlık
kurulu raporu ile nefroloji uzman hekimleri tarafından reçete edilir.
12.7.10. Lizozomal
Hastalıklar için Tedavi Esasları
Hastalığın kesin teşhis ve tedavisinin sağlanması için hasta Endokrinoloji
ve metabolizma uzmanı hekiminin bulunduğu eğitim ve araştırma hastanelerine gönderilecektir. Bu hastanelerde,
hastaya tanı konulacak, hastalığı ile ilgili Endokrinoloji ve metabolizma uzman hekiminin bulunduğu,
tanı-tedavi şemasını gösterir sağlık kurulu raporu düzenlenecektir.
Bu rapora dayanılarak hastanın tedavisi için gerekli ilaçlar Endokrinoloji ve metabolizma
uzman hekimi tarafından 3 ayı aşmayacak miktarda reçeteye yazılacaktır. Hastanın takip ve tedavi
edildiği Endokrinoloji ve metabolizma uzman hekimi bulunan eğitim ve araştırma hastanelerinde hastalar
adına dosyalar açılacak ve tüm bilgiler bu dosyada muhafaza edilecektir.
Hastanın tedavisi sağlık kurulu raporunda belirtilen tedavi şemasına göre
Endokrinoloji ve metabolizma uzman hekimi, bulunmadığı yerlerde çocuk sağlığı ve hastalıkları
veya iç hastalıkları uzman hekimlerince klinik koşullarda uygulanacaktır.
Hasta 3 ayda bir Endokrinoloji ve metabolizma uzman hekimi bulunan eğitim ve araştırma
hastanelerinde kontrol edilecektir.
A)
Gaucher Hastalığı Tedavi Esasları
a)
Tanı Kriterleri;
1-
Hastanın enzim düzeyi (Glucocerebrosidase) belirlenerek, enzimatik tanı konulacaktır veya
2-
Mutasyon analizi yapılacaktır.
b)
Enzim tedavisine başlama kriterleri;
1-
Tedavi endikasyonu olan hastalık tipleri
-
Tip I (Non Nöropatik Form)
-
Tip III (Kronik Nöropatik Form) ‘dir.
-
Tip II (Akut Nöropatik Form) için enzim tedavisi yapılmayacaktır.
2-
Hastalığın tanısı, bir eğitim hastanesinde ve çocuk veya erişkin gastroenteroloji veya
Endokrinoloji ve metabolizma uzmanlarının da yer aldığı bir sağlık kurulu tarafından
konulacak ve hastaya tanı ve tedavi ile ilgili tüm bilgileri içeren bir rapor düzenlenecektir.
c)
Tedavinin Kesilmesi;
1 - Hasta 3 ayda bir tanı ve tedavi aldığı
merkezde kontrol edilecektir. İzlemde karaciğer-dalak boyutlarının değerlendirilmesi ve tam kan sayımı
ile karaciğer enzimlerinin tayini, eğer gerek görülür ise 1 yıllık periyotlar ile karaciğer-dalak
boyutlarının volumetrik, kemik lezyonlarının takibi uygundur.
2 - Hastanın tedavisinin yapıldığı
resmi sağlık tesisinde hastalar adına dosyalar açılacak ve tüm bilgiler bu dosyada muhafaza edilecektir.
3 - Tanıyı koyan resmi sağlık tesisi
tarafından hastanın tedaviye başlama öncesi kriter/kriterlerindeki düzelme durumu dökümante edilecektir.
4 - Halen tedavi almakta olan hastaların tedaviye
devam edip etmeyecekleri Talimatta yer alan tedavi kriterlerine göre değerlendirilecektir.
5 - Tedaviye cevap alınamadığı belirlenen
durumlarda tedavi kesilecektir (İzleme parametrelerinde tedavi başlandıktan en az 6 ay sonra hiçbir düzelme
meydana gelmez ise).
B)
Fabry Hastalığı Tedavi Esasları
1- Hastanın enzim düzeyi (Galactosidase) belirlenerek enzimatik tanı
konulacaktır.
2- Uygulanacak enzim dozu Sağlık Bakanlığı’nın
belirleyeceği dozu geçmeyecektir.
2 haftada bir 1mg/ kg dır.
Hastalığın teşhisi, bir eğitim hastanesinde ve çocuk veya erişkin gastroenteroloji
veya Endokrinoloji ve metabolizma uzmanlarının da yer aldığı bir sağlık kurulu tarafından
konulacak ve hastaya tanı ve tedavi ile ilgili tüm bilgileri içeren bir rapor düzenlenecektir.
C)
Mukopolisakkaridoz Tip I Hastalığı Tedavi Esasları
1-
Hastanın enzim düzeyi (L-İduronidase) belirlenerek enzimatik tanı konulacak ve mutlaka mutasyon analizi yapılacaktır.
2-
Enzim tedavisi tek başına Hurler-Schie ve Schie formlarında haftada bir 0.58mg/ kg dır. Hurler tipinde
ise 3 aylık enzim tedavisinin ardından Kemik İliği Transplantasyonu yapıldıktan sonra 3 ay daha
enzim tedavisi devam edecek, klinik düzelme olduğu takdirde tedavi sonlandırılacaktır.
D)
Diğer Lizozomal Depo Hastalıklarının Tedavi Esasları
Pompe, Mukopolisakkaridoz Tip II, VI, VII, Niemann-Pick, Wolman
Hastalığı, Kolesterol Ester Depo Hastalığı gibi hastalıkların tedavileri için bu maddede
belirtilen esaslara uyulacaktır.
E) Bu hastalıkların
tedavisinde kullanılmak amacıyla yurtdışından getirtilen ilaçların bedellerinin ödenmesinde
Sağlık Bakanlığının belirleyeceği referans fiyatları geçmemek kaydıyla geri Ödeme
kuruluşlarının, yapacağı sözleşmelere istinaden getirteceği fiyatlar uygulanır.
12.7.11. Glokom İlaçları
Glokom ilaçları ile tedaviye göz hastalıkları uzmanı tarafından başlanacaktır.
Göz hastalıkları uzmanının bulunduğu, kullanılacak ilacın etken maddesini belirten bir
sağlık kurulu raporu mevcut ise, rapor süresince diğer tabiplerce de reçeteye yazılabilecektir.
12.7.12.
Gammaglobulinler ve Hiperimmun Globulinler Kullanım İlkeleri
Yüksek doz gammaglobulin uygulamaları için üniversite tıp fakülteleri hastanelerinin ilgili
anabilim dallarından veya eğitim hastanelerinin ilgili bölümlerinden sağlık kurulu raporu alınacaktır.
Bu ilaçlara ait reçeteler uzman tabiplerce yazılacaktır.
Hiperimmun globulinler hastaya uzman hekim ve başhekim onayı ile mesai saatleri dışında
nöbetçi uzman hekim onayı ile verilecektir.
12.7.13.
İnterferon ve Human Albumin Kullanım İlkeleri
Kronik
Viral Hepatitlerde Alfa İnterferon Kullanım İlkeleri;
1) Çocuk veya Erişkin kronik viral hepatitlerde Gastroenteroloji veya Enfeksiyon Hastalıkları
Uzman Hekimi bulunan sağlık tesislerinde bu uzman hekimlerden birinin yer aldığı sağlık
kurulu raporuna dayanılarak aşağıda belirtilen kriterlere göre uygulanacaktır.
2) Kronik Hepatit B'de 6 aydan fazla süredir ALT düzeyleri normalin en az 2 katından fazla,
HBV DNA pozitif olan histolojik olarak kronik hepatit saptanan kompanse kronik Hepatit-B’li hastalara uygulanır.
Tedavi süresi 12 ayı, tedavi dozu haftada 35 milyon üniteyi geçemez.
3) Kronik Hepatit C’de ALT düzeyleri normalin en
az 2 katından fazla, Anti HCV ve HCV RNA’sı pozitif histolojik olarak kronik hepatit saptanan, kompanse karaciğer
hastalığı bulguları olan hastalara Ribavirinle kombine uygulanır.
Ancak Ribavirin kontrendikasyonu var ise interferon monoterapisi uygulanacaktır.
Gerek monoterapide gerekse Ribavirin + İnterferon kombine tedavisinin 3üncü – 4
üncü ayında tedaviye cevap alınamaması halinde tedavi sonlandırılacaktır.
Tedavi süresi 12 ayı, tedavi dozu haftada 18 milyon üniteyi geçemez.
4) Hepatit-D’de 6 aydan fazla süredir ALT düzeyi normalin en az 2 katından fazla,
Anti deltası pozitif olan histolojik olarak kronik Hepatit saptanan, kompanse karaciğer hastalığı
bulguları olan hastalara uygulanır.
Tedavi süresi 24 ayı, tedavi dozu haftada 35 milyon üniteyi geçemez.
5) Pegile İnterferonların kullanım
ilkeleri;
2 ve 3 üncü maddede belirtilen Kronik Hepatit B ve Kronik Hepatit C tedavisine başlama kriterlerine
uygun olarak 18 yaşın üzerindeki hastalarda ve interferon tedavisinde nüks hastalarda kullanılacaktır.
Tedavi süresi 12 ayı geçemeyecektir. 3 üncü – 4 üncü ayda tedaviye yanıt
alınamaması durumunda tedavi kesilecektir.
6) Kronik Hepatit-B’de (1)nci madde de yer alan uzman hekimlerce sağlık kurulu raporu
ile Adefovir kullanılır.
7) Teşhise esas olan bulgular sağlık kurulu raporunda belirtilecektir.
İnterferonların, kronik hepatit tedavisinde bir tıp fakültesi veya eğitim ve araştırma
hastanesinin çocuk veya erişkin gastroenteroloji, enfeksiyon hastalıkları veya hepatoloji bölümlerince düzenlenen
sağlık kurulu raporlarında, ikinci basamak sağlık kurumlarında ise çocuk veya erişkin gastroenteroloji
veya enfeksiyon hastalıkları uzmanının bulunduğu sağlık kurulu raporunda yer alması
şartıyla, iç hastalıkları veya enfeksiyon hastalıkları uzmanlarınca reçetelendirilmesi
mümkündür.
Alfa ve beta interferon, ile diğer immunglobulinler, için üniversite tıp fakülteleri
hastanelerinin ilgili anabilim dallarından veya eğitim hastanelerinin ilgili bölümlerinden sağlık kurulu
raporu alınacaktır. Bu ilaçlara ait reçeteler uzman tabiplerce yazılacaktır.
Human Albumin preparatları yalnızca yatarak
tedavi gören hastalara, albümin düzeyi 2.5g/dl ve altında ise uzman hekimlerce yazılabilir, laboratuar sonuçları
ve kullanılan miktar epikrizde belirtilecektir. Hastane eczanesinde bulunmadığı durumlarda, günlük doz
ve tedavi protokolünü ve kan albümin düzeyinin 2.5g/dl ve altında olduğunu gösterir sağlık kurulu raporuna
dayanılarak en fazla 3 (üç) günlük dozda verilecektir. Plazmaferezde kan albümin düzeyi şartı aranmaz.
Multipl Skleroz Hastalığında Beta
İnterferon ve Copolymer-l Kullanım İlkeleri:
Beta İnterferon ve Copolymer-1 kullanılacak Multipl Skleroz Hastalarının seçiminde
uygulanacak kriterler:
a) Disabilite skorunun (E.D.S.S.) 0–5,5 arasında olması, hastanın yardımsız
olarak en az 100 m. yürüyebilmesi,
b) Olguların Remitting-Relapsing türü olması, (2 yıl içerisinde en az 2 atak geçirmesi,
yeni vaka’larda ise 1 yıl içerisinde 2 atak geçirmiş olması, gerekmektedir.)
Bu ilaçlar Tıp Fakültesi Hastaneleri veya Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde düzenlenen
sağlık kurulu raporuna dayanılarak verilecektir.
Reçeteler yalnızca Nöroloji Uzman Hekimlerince düzenlenecektir.
12.7.14. Kanser İlaçları Verilme İlkeleri
a) Kemoterapi yapılacak kanserli hastalara kür tedavisi uygulanıyor
ise epikriz ile birlikte düzenlenecek kür protokolünü gösterir sağlık kurulu raporuna dayanılarak bir kürlük,
kür tedavisi uygulanmayanlarda ise en fazla 3 aylık dozda ilaç verilebilir.
Ancak; Hormonlar ve Hormon Antagonistleri ile Maligniteye
bağlı metastatik olgularda kullanılan yardımcı ilaçlar, sağlık kurulu raporu ile 3 aylık
dozlarda verilebilir.
b) Kanser
ilaçları diğer ilaçlarda olduğu gibi Sağlık Bakanlığının izin verdiği endikasyonlarda
kullanılacaktır. Ruhsatlı endikasyonda kemoterapi seçeneğini kullanmış olan ve kemoterapi dışında
seçeneği olmayan kanserli hastalar için; cevap alınabilecek veya sağ kalım avantajı sağlayabilecek
kanser ilaçlarının bedeli, yeterli literatür desteği ile birlikte Sağlık Bakanlığınca
onaylandığı takdirde ödenir.. Bu durumda sağlık kurulu raporunda ilk tedavi veya rekürrent hastalıkta
kullanım muhakkak belirtilecektir.
c)
Bu ilaçlar hastalığın teşhisi, teşhise esas teşkil eden patoloji veya sitoloji raporunun merkezi,
tarihi ve numarası, (patoloji veya sitolojik inceleme yapılamamış ise teşhise esas teşkil eden
bilgiler içeren bir epikriz) evre veya risk grubu, varsa daha önce uygulanan kemoterapiler, planlanan kemoterapi ve planı
yapan ilgili uzman hekimin adı, ünvanı ve imzasını sağlık kurulu raporunda aksi belirtilmedikçe
bu rapora dayanılarak diğer tabiplerce de yazılabilecektir.
Interferon Alfa 2a-2b,
Eritropoietin Alfa-Beta, Darbepoetin, Filgastrim, Trastuzumab, Rituximab, İnterleukin-2, Bevacisumab, Cetuximab, İbritumomab,
İmatinib, Gefinitib, Erlotinib, Octreotid, Bortezomib, talidomit etken maddelerini içeren
ilaçlar tıbbi onkoloji ile pediatrik onkoloji, hematoloji veya pediatrik hematoloji uzmanlarınca düzenlenmiş
sağlık kurulu raporlarına istinaden tüm hekimlerce yazılabilir.
12.7.15. Klopidogrel Kullanım İlkeleri
a) - Koroner ve/ veya
periferik artere stent uygulanan hastalarda stent uygulama tarihinden itibaren 3 (ilaç kaplı stend uygulanmış
ise 6 ay) ayı geçmeyecek şekilde bir defaya mahsus olmak üzere;
- akut koroner sendrom tanısıyla hastaneye yatırılıp EKG değişikliği veya troponin
pozitifliği tespit ve dokümante edilmiş olan ST yükselmesiz miyokard infarktüsü veya anstabil angina hastalarında
3 ayı geçmemek üzere,
Kardiyoloji, iç hastalıkları, nöroloji, kalp damar cerrahisi veya radyoloji uzman hekimlerinden birinin bulunduğu
sağlık kurulu raporu ile diğer hekimler tarafından da reçete edilebilir.
b) Gastrointestinel intolerans
veya diğer tıbbi nedenlerden dolayı asitilsalisilik asit kullanılmasına kontrendikasyon bulunduğunun
veya diğer antiagregan ilaçların kullanılamama gerekçesi ile birlikte belirtilmesi halinde; Kalp kapak biyoprotezi
bulunanlarda, koroner arter hastalığı, veya tıkayıcı periferik arter hastalığı
veya serebral iskemik olayı olaylarda (iskemik inme) tespit ve dokümante edilen yüksek riskli hastalarda sağlık
tesislerinde düzenlenen ve ilacın kullanım gerekçesi, dozu ve en fazla 12 ayı geçmemek üzere kullanım
süresinin belirtildiği, kardiyoloji, iç hastalıkları, nöroloji ve kalp damar cerrahisi uzman hekimleri tarafından
rapor aranmaksızın, belirtilen hekimlerden birinin bulunduğu sağlık kurulu raporu ile diğer
hekimler tarafından da yazılabilir. Ayrıca yüksek riskli hastalarda, girişimsel radyolojik veya nöroradyolojik
işlemlerde yerleştirilen veya yerleştirilecek olan, intrakranyal de dahil olmak üzere tüm intravasküler (intraarteriel
veya intravenöz) stent, stentgraft, kaplı stent veya tüm intravasküler cihaz (koil, trispan, onyx veya benzeri) konulan
hastalarda tedavi veya premedikasyon amacıyla, radyoloji uzmanları tarafından da rapor aranmaksızın
yazılabilir. Raporlarda doz miktarı ve 1 (bir) yılı geçmemek üzere kullanım süresi belirtilecektir.
c) Yatan hastalarda rapor
şartı aranmadan ilgili uzmanlar tarafından yazılabilir.
12.7.16. Metabolik
Hastalıklar ile Enzim Bozukluğu Hastalıkları
a)
Çocuk mamaları, gıda olması nedeniyle listeye dahil edilmemiştir. Ancak doğuştan metabolik hastalığı,
enzim bozukluğu olan ve kistik fibrozisli hastalar için tedavi edici içerikli olanlar ile malabsorbsiyona neden olan
bir hastalığı olan hastaların ve iki yaşına kadar inek sütü allerjisi olan bebeklerin kullandıkları
özel mamalar, sağlık kurulu raporu alınması koşuluyla tüm hekimler tarafından yazılabilir.
b) Çölyak hastalığında; özel formüllü un ve özel formüllü un içeren
ürünler çocuk veya erişkin gastroenteroloji uzmanının yer aldığı sağlık kurulu raporuna
dayanılarak bir aylık 2 kg’ı mamül olmak üzere toplamda en fazla 5kg verilecektir. Tedavinin devamı
için eğitim ve araştırma hastanelerinden verilen sağlık kurulu raporunda belirtilen kullanım
süresi ve miktarlara uygun olarak tüm hekimlerce reçeteye yazılabilecek ve bedeli katkı payı alınmaksızın
kurumlarca karşılanacaktır.
12.7.17.
Osteoporoz İlaçları Kullanım İlkeleri
Aşağıdaki hasta gruplarında bifosfonatların veya diğer
osteoporoz ilaçların kullanımında (calsitonin, raloksifen v.b.) raporda tedavi süresi belirtilecek, omurgadan
ve femurdan yapılan tetkikler, kemik mineral içeriği (gr) ile kemik mineral yoğunluğu değerini (gr/cm2)cinsinden
ve bu değerlere göre geliştirilmiş T skoru rapora işlenecektir.
1.
Osteoporotik patolojik kırık bulunan ve lomber bölgeden posteroanterior
veya lateral yapılan kemik mineral yoğunluk (KMY) ölçümünde total L2-4 (veya total L1-4) veya femoral bölgeden yapılan
KMY ölçümünde total femur veya femur boynundan elde edilen “T” değerlerinden herhangi birinin -1 veya daha
düşük olduğu hastalarda,
2.
Lomber bölgeden posteroanterior veya lateral yapılan KMY ölçümünde total
L2-4 (veya total L1-4) veya femoral bölgeden yapılan KMY ölçümünde total femur veya femur boynundan elde edilen “T”
değerlerinden herhangi birinin -2,5 veya daha düşük olduğu hastalarda,
3.
Osteoporozla ve kırık oluşumu ile ilgili diğer risk faktörleri
bulunan lomber bölgeden posteroanterior veya lateral yapılan KMY ölçümünde total L2-4 (veya L1-4) veya femoral bölgeden
yapılan KMY ölçümünde total femur veya femur boynundan elde edilen “T” değerlerinden herhangi birinin
-1,5 ile -2,5 arasında olduğu hastalarda,
kullanılacaktır.
4. Bu gurup ilaçlar sağlık kurulu raporuna dayanılarak diğer hekimlerce de reçete
edilebilir. Rapor süresi 1 yıldır. Rapor süresi bitiminde KMY Ölçümü tekrarlanacaktır. Reçete ekinde raporun
ve KMY ölçümünün bir örneği bulunacaktır.
Bu esaslar yatan hasta reçetelerinde de uygulanır.
12.7.18. Orlistat ve Sibutramin Etken Maddesi İçeren İlaçların
Kullanım İlkeleri
Endokrinoloji ve Metabolizma uzman hekiminin de bulunduğu
resmi sağlık kurumlarınca düzenlenen en fazla 3 aylık süreli sağlık kurulu raporuna dayanılarak
yazılabilecek, raporun fotokopisi reçeteye eklenecektir. Bu rapora dayanılarak tüm hekimlerce reçete edilebilecektir.
- Daha önce dört ardışık hafta
boyunca yalnızca diyetle en az 2,5 kg.lık bir kilo kaybı olmalıdır.
- Obez hastalarda vücut kitle indeksi (BMI) >30
kg/m2 olmalıdır.
- Bu grup ilaçlardan aynı anda sadece biri kullanılacaktır.
İlk üç ay hastaların kontrolü her ay yapılacaktır.İlaçlar
birer aylık verilecektir.
Tedavinin 12 haftası sonunda hastalarda başlangıçtaki
vücut ağırlığının en az %5'ini kaybetmesi halinde tedavinin devamına karar verilirse, yeni
bir rapor daha düzenlenerek tedavi üçer aylık sürelerle uzatılabilecektir. 12 hafta sonunda vücut ağırlığının
en az %5’inin kaybolmaması halinde tedavi kesilecektir.
12.7.19. Triptanların Kullanım İlkeleri
Migrende kullanılan sumatriptan, eletriptan, zolmitriptan, naratriptanın oral formları
uzman tabipçe reçete edilir. Sağlık kurulu raporu varsa diğer hekimler tarafından da yazılabilir.
Bu grup ilaçlardan yalnız bir etken madde reçete edilebilir (ayda en fazla
3 doza kadar yazılabilir). Aynı ilacın farklı farmasötik formları aynı anda yazılamaz.
12.7.20.
Polivizumab etken maddesini taşıyan Synagis 50 ve 100 mg İM enjeksiyon için liyofilize toz içeren flakon isimli
preparatın aşağıda belirtilen endikasyonlarında uzmanlaşmış hekimler tarafından
reçetelenme ve pediatrik hekimleri tarafından izlenme koşulları altında kullanılması sürecinde
bedelleri hasta katılım payı alınmadan ödenir.
Yüksek RSV riski taşıyan pediatrik
hastalarda respiratuvar sinsisyal virüsün (RSV) neden olduğu ciddi alt solunum yolu hastalığının
önlenmesinde;
a) 12 aylıktan küçük ve tıbbi destek alan (oksijen, diüretik, steroid ve bronkodiladatör) bronkopulmoner
displazisi olanlarda,
b) Bronkopulmoner displazisi olmaksızın gestasyon yaşı
35 haftadan küçük (prematüre bebek) olanlarda profilaktik olarak sezon başlangıcında kullanılmalıdır.
12.7.21. Gingo biloba ihtiva eden ilaçlar uzman hekimce reçete edilir.
Ancak, sağlık kurulu raporu varsa diğer hekimler tarafından da yazılabilir.
12.7.22. Aktive Protein C (Xigris) Kullanım İlkeleri
Yoğun bakım ünitelerinde, en az üç uzman hekim (Anestezi ve Reanimasyon,
Enfeksiyon Hastalıkları, İç Hastalıkları, Göğüs Hastalıkları, Genel Cerrahi) onayı
ile, en az iki organ yetmezliği gelişmiş ağır sepsis hastalarının tedavisinde, ilk 48 saat
içerisinde, hastalığın teşhisi, günlük kullanım dozu ve süresini belirten onaylı epikriz raporuna
dayanılarak yazılabilecektir (24 µg/kg/saat IV x 96 saat). Yeniden kullanım gerektiğinde bir önceki verilen
ilacın kullanıldığının yeni düzenlenecek raporda belirtilmesi ve bu raporda da hastalığın
teşhisi, günlük kullanım dozu ve süresinin kayıtlı olması gereklidir.
12.7.23.
Amfoterisin-B ve Kaspofungin ve Vorikanozole Kullanım İlkeleri
Hastanın böbrek ve karaciğer fonksiyonları
normal ise ilk tercih klasik Amfoterisin-B veya Fluconazol’dür.
Klasik Amfoterisin-B'ye allerjik reaksiyon gösterdiğinin
resmi sağlık kurulu raporuyla belgelenmesi ya da hastanın karaciğer veya böbrek fonksiyon testlerinin
laboratuvar verileri ile bozuk olduğunun klinik olarak belgelenmesi hallerinde raporda belirtilen Lipozomal veya Lipid
kompleks Amfoterisin-B kullanılabilecektir.
Kaspofungin ve Parenteral Vorikanazol Sağlık
Bakanlığınca onaylı endikasyonuna göre kullanılabilir.
Kaspofungin ve Vorikanazol, Lipozomal ve Lipid Kompleks
Amfoterisin-B EHU onayı ile mutlak surette yatarak tedavide kullanılabilecektir.
12.7.24.
Solunum Sistemi Hastalıkları İlaçları Kullanım İlkeleri
Bu grup ilaçların ayaktan tedavide kullanımı
aşağıdaki ilkelere göre yapılacaktır.
1. Astım tedavisinde;
Formeterol, Salmeterol ve kombinasyonları, reçeteye
Göğüs Hastalıkları, Göğüs Cerrahisi, Alerji, İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı
ve Hastalıkları Uzman tabipleri tarafından yazılacaktır. Bu uzman tabiplerden en az birinin bulunduğu
resmi sağlık kurulu raporu mevcut ise tedavinin devamı için diğer tabiplerce de yazılabilecektir.
Montelukast, Zafirlukast, reçeteye İç hastalıkları,
Çocuk hastalıkları Göğüs Hastalıkları ve Alerji Uzman tabipleri tarafından
yazılacaktır. Bu uzman tabiplerden en az birinin bulunduğu resmi sağlık kurulu raporu mevcut ise
tedavinin devamı için diğer tabiplerce de yazılabilecektir.
2. KOAH tedavisinde;
Formeterol, Salmeterol ve Tiotropium, reçeteye Göğüs
Hastalıkları, Göğüs Cerrahisi , İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
ve Kardiyoloji Uzman tabipleri tarafından yazılacaktır. Bu uzman tabiplerden en az birinin bulunduğu resmi
sağlık kurulu raporu mevcut ise tedavinin devamı için diğer tabiplerce de yazılabilecektir.
Formeterol ve Salmeterol’ün inhaler kortikosteroidlerle
kombinasyonları, reçeteye İç hastalıkları, Çocuk hastalıkları, Göğüs Hastalıkları
ve Göğüs Cerrahisi Uzman tabipleri tarafından yazılacaktır. Bu uzman tabibin bulunduğu resmi sağlık
kurulu raporu mevcut ise tedavinin devamı için diğer tabiplerce de yapılabilecektir.
12.7.25. Antiepileptik İlaçların Kullanım İlkeleri
Gabapentin, Lamotrigin, Topiramat, Vigabatrin, Levatirasetam ve yeni nesil Antiepileptikler, Nöroloji, Çocuk hastalıkları,
Endokrinoloji? Uzman Hekimleri tarafından yazılacaktır. Bu uzman hekimlerden
birinin bulunduğu, kullanılacak ilacın etken maddesi, kullanım dozu ve süresini belirten sağlık
kurulu raporu mevcut ise diğer hekimlerce de reçeteye yazılabilecektir.
12.7.26. Levosimendan Kullanım İlkeleri:
Akut kalp yetmezliği, dekompanse kalp yetmezliğinin
akut döneminde yatan hastalara;
- Hastane eczanesinden temin edilerek (reçeteye yazılarak
hastaya hariç eczanelerden aldırıldığı taktirde, reçete bedeli hastane faturasından düşülecektir.),
- İnvaziv hemodinamik monitarizasyon yapılabildiği
yoğun bakım ünitelerinde
- Sadece kardiyoloji ve/veya kalp damar cerrahisi uzman
tabipleri tarafından,
Kullanılabilecektir.
12.7.27. Faktör ve diğer kan ürünleri reçeteleme ilkeleri
A ) Faktörler
Hastanın tanısı, faktör düzeyi, varsa inhibitör
düzeyini belirten Hematoloji Uzman tabibinin imzasının bulunduğu sağlık kurulu raporuna dayanılarak;
- Akut kanaması
olduğu durumlarda ya da cerrahi girişimler öncesi,
- Faktör düzeyi % l'in altında ve/veya ayda üçten
fazla kanaması olan hastalarda proflaksi endikasyonu konulduktan sonra haftalık faktör kullanım miktarı
4500*** üniteyi geçmediği taktirde Sağlık Bakanlığı tarafından
verilen hastaya özel Hemofili Takip Karnesine yazılarak verilecektir.
Haftalık faktör kullanımının 4500
üniteyi geçmesi gerektiği durumlarda ayrıca bu durumu belirten yeni bir sağlık kurulu raporu düzenlenecektir.
Acil müracaatlarda; hastanın tam teşekküllü
resmi sağlık kurumlarına başvurması halinde, Hemofili Takip Karnesinin mevcut olmaması veya
bu belge mevcut, ancak ilaçta doz arttırılmasını gerektirecek yeni bir endikasyonun gelişmesi halinde
ilk mesai gününde raporun çıkarılması, reçete veya tabela üzerinde bu durumun tabibin el yazısı ile
belirtilmesi koşuluyla, hastanın tedavisi sağlanacaktır.
Acil durumlarda hastaya en fazla bir günlük dozda ilaç
yazılarak hematoloji uzman tabibinin bulunduğu tam teşekküllü bir hastaneye sevkedilecektir.
B ) Anti Rh Kullanım İlkeleri:
a) Doğum
Sonu Kullanım;
Doğum belgesi, anne-bebek kan grubu belgesi, Direkt
Coombs testi negatifliğini gösteren belge ve Anti Rh reçetesine dayanılarak verilecektir.
b) Düşük
veya küretaj sonrası kullanımı;
Resmi ve anlaşmalı sağlık tesisinde
annenin ve babanın kan grubu belgesi, düşük veya küretaj olduğuna dair bir sağlık kuruluşunun
belgeleri ekinde Anti Rh reçetesine dayanılarak verilecektir.
c) Antenatal Kullanım;
Anne-baba kan grubu belgeleri ve İndirekt Coombs
testi negatifliğini gösteren belge ile sağlık kurulu raporunda doz ve kullanım süresi belirtilerek verilecektir.
d) Idiopatik (İmmun) Trombositopeni’de Kullanımı:
İntravenöz formu Rh pozitif ve splenektomisiz hastalarda
resmi sağlık kurulu raporunda doz ve kullanım süresi belirtilerek verilebilir. Reçeteler Hematoloji uzman tabibince
düzenlenecektir.
C ) Antitrombin III Kullanım İlkeleri:
Hastalığın tanısı, günlük
kullanım dozu ve süresini belirten resmi sağlık kurulu raporuna dayanılarak en fazla 3 günlük dozda verilebilecektir.
Yeniden kullanımı gerektiğinde bir önce verilen ilacın kullanıldığının yeni düzenlenecek
raporda belirtilmesi ve bu raporda da hastalığın tanısı, günlük kullanım dozu ve süresinin kayıtlı
olması gereklidir.
12.7.28. Viskosuplemantasyon Ürünleri Kullanım İlkeleri
Bu ürünler her bir eklem için yılda bir kürden
(1 kür tedavi birer hafta arayla 3 doz uygulamayı kapsar.) fazla uygulanamaz.
Ortopedi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Romatoloji ve İmmünoloji, Çene Cerrahisi uzman hekimlerince reçete edilecektir.
Aynı eklem için 3 kürden fazla uygulama yapılmaz.
17.7.29. Kadın cinsiyet hormonları kullanım ilkeleri
Bu gurup ilaçlardan;
1.
Östrojenler ve Hormon replasman tedavisinde kullanılanlar
-
Östradiol ya da konjüge östrojen ve progestojen kombinasyonları
-
Yalnız östrojen içerenler
-
Tibolon içerenler.
2.
Progestojenler,
Kadın hastalıkları ve doğum, İç hastalıkları, Ortopedi, Fizik tedavi
ve rehabilitasyon ve Aile hekimi uzmanları tarafından ve sağlık kurulu raporuna istinaden tüm hekimlerce
yazılabilir.
